(english version see bellow)
Sven Gatz, keer op je stappen terug
Augustus 2015
De jongste subsidiebeslissing in de kunsten, waarbij minister Sven Gatz 60% van de adviezen van zijn administratie en beoordelingscommissies flagrant naast zich neerlegde, wijst op een dreigende kortsluiting voor kunstenaars en kleine organisaties. 79 van 129 positief geadviseerde artistieke dossiers bleven zonder steun. Nochtans pocht het regeerakkoord: ‘Vlaanderen koestert zijn cultuur als een keurmerk voor kwaliteit en staat wereldwijd bekend voor zijn kunst en zijn kunstenaars.’ Hoe hoopt Vlaanderen daar ook in de toekomst mee te kunnen blijven uitpakken, als het zijn voedingsbodem steeds verder verdunt? Uitstraling komt niet vanzelf, er is ook een bron voor nodig. In de kunsten zijn kunstenpraktijken de bron. Wat is deze regering met hen van plan?
Steun aan losse kunstenaars is in Vlaanderen een verhaal van steeds kleinere taartdelen. Van de totale Vlaamse begroting besteedt Vlaanderen jaarlijks slechts een spietje van 1,6 % aan cultuur. Dat komt neer op zo’n 450 miljoen euro. Om een idee te geven: bedrijven krijgen jaarlijks 12 miljard euro subsidies. Van dat jaarlijkse cultuurbudget wordt momenteel 140 miljoen besteed via het Kunstendecreet. En van dit taartdeel blijft dan weer maar een hongerstukje van 5% à 7% over voor projectsubsidies. Daaruit putten per jaar tientallen kunstenaars voor hun volgende project in architectuur, beeldende kunst, muziek, theater, dans, audiovisuele kunsten. Om grote bedragen gaat het dus allerminst. Zuinigheid is de tweede natuur van kunstenaars. Per definitie moeten ze ook altijd nog aanvullende inkomsten zoeken.
Intussen nam de vraag naar projectmatige ondersteuning de jongste jaren sterk toe. Naast de instroom van nieuw talent, kiezen bijvoorbeeld in de podiumkunsten ook steeds meer gevestigde kunstenaars en organisaties bewust voor de projectsubsidie – niet als opstap naar een structurele subsidie, maar als een bestemming op zich. Projectsubsidies dienen immers niet alleen om werk te creëren, maar ook als motor voor nieuwe en flexibele organisatievormen, die toch structuur en continuïteit kunnen geven. Zo zijn projectsubsidies uitgegroeid tot een essentieel instrument voor het veld. Ze bevorderen zelfbeheer en diversiteit. Ze zijn van de taart niet de kruimels, maar de gist.
Alle tendensen spreken tegen dat de Vlaamse Gemeenschap die evolutie werkelijk ondersteunt. Volgens berekeningen van het Kunstenpunt kenden de projectmiddelen tussen 2000 en 2010 al een vrije val. Bovendien leidde het kaasschaafbeleid van de vorige regering ertoe dat meer gevestigde kunstenorganisaties gedwongen werden ook te snijden in hun variabele kosten, met name hun budgetten voor projecten en artiesten, waardoor individuele kunstenaars en kleine organisaties ook hier mee de rekening betaalden. De situatie werd onhoudbaar. Het nieuwe Kunstendecreet – gestemd in 2013 en operationeel vanaf 2016 – stelt dan ook terecht ‘de herwaardering van de projectsubsidies’ voorop. Ook beloofde vorig cultuurminister Joke Schauvliege in 2013 om de steun voor kunstenaars en projecten op te trekken naar 10 % van het budget. Op het einde van haar termijn in 2014 bleek die ambitie alweer vervlogen. En nu de optie van tweejaarlijkse structurele ondersteuning is geschrapt, zullen straks nog meer kleine organisaties hun heil moeten zoeken bij diezelfde verschraalde projectenmiddelen.
Sven Gatz is zich bewust van deze problematiek. Na eerdere pleidooien van zowel het platform State of the Arts als de belangenbehartiger voor beeldende kunstenaars NICC om bij zijn besparingen de projectsubsidies te vrijwaren en de gestelde ‘herwaardering’ door te voeren, ordonneerde de minister in zijn Visienota om ‘voldoende artistiek budget te vrijwaren bij druk op de middelen’ en ‘aandacht te besteden aan een correcte vergoeding van kunstenaars’. Zelf pinde hij evenwel geen vooropgezet percentage voor projectsubsidies vast. Na zijn recente beslissing tekent dat percentage zich nu duidelijk af. In 2015 ging 2 miljoen naar kunstenaars (1,4 %) en 2,8 miljoen naar kleine organisaties (2 %). Dit is samen 4,8 miljoen (3,4 %) van het huidige totaalbudget van het Kunstendecreet. Een historisch dieptepunt. Opnieuw een vergelijking: in 2015 gaan dubbel zoveel publieke middelen naar de achteruitkijkspiegels van nieuwe bedrijfswagens dan naar alle kunstprojecten samen.
Deze kwestie is zelfs geen ideologische twistappel meer, maar gewoon een geval van onbetrouwbaar bestuur. Van 8 miljoen naar 4,8 miljoen op twee jaar tijd: dat kan je moeilijk een ‘herwaardering van de projectsubsidies’ noemen. Gatz’ beslissing druist in tegen het Kunstendecreet, zijn Visienota en zijn eigen uitspraken. Bovendien werden adviezen nog nooit zo drastisch in de wind geslagen. ‘Het geld is op’, argumenteerde de minister. Maar waarom viste hij dan tegelijk een aantal negatief geadviseerde projecten op? ‘Ik wil nog wat marge houden voor een aantal voorziene internationale aanvragen’, verklaarde de minister. Maar waarom gaf zijn administratie dan eerder al het signaal dat er dit jaar geen tussenkomsten voor internationale projecten meer zouden worden toegekend?
Deze doorgaande vermageringskuur riskeert de motor van nieuw werk, verjonging, risico’s en experiment stil te leggen. Zonder nieuwe kunstprojecten zijn ‘vlaggenschepen’ gewoon lege dozen. Wat kunnen kunstenaars tonen zonder projecten? Dit onoordeelkundige beleid is niet alleen kortzichtig, maar verkwist op die manier ook de weinige middelen die er voor kunsten zijn. Een beleid dat zich steeds verder vervreemdt van het veld, kan enkel desastreuze gevolgen hebben. Onze collega’s in de jeugdsector, de landbouw, het onderwijs, het openbaar vervoer, de sport, de zorgsector, enz… zien gelijkaardige taferelen gebeuren, als gevolg van de besparingsmaatregelen die Europa oplegt.
Wij roepen Sven Gatz daarom op om woorden in beleidsdaden om te zetten. Ten eerste vragen wij de minister om het werk van zijn beoordelingscommissies en administratie te respecteren, hun adviezen niet te negeren en zeker geen negatief beoordeelde projecten op te vissen ten koste van anderen. In het verlengde daarvan verzoeken wij dat hij alsnog de middelen zoekt om de positief beoordeelde kunstenaars en projecten steun toe te kennen. Ten tweede verwachten wij ook dat de minister de geest van het Kunstendecreet naleeft en een halt toeroept aan de voortdurende degradatie van de projectsubsidies, door zowel het absolute budget in de projectenpot op te trekken als de verhouding met de structurele subsidies te herstellen, en het vooropgezette percentage van deze verhouding jaarlijks transparant te maken. Reduceer de projectsubsidie niet langer tot een verkeerslicht voor de in- en doorstroom van nieuw talent, maar zet ze in als een levendige garage voor het hele veld. Een mentaliteitswijziging dringt zich op!
State of the Arts, NICC en HOOGTIJd
(Nederlandse versie zie hierboven)
Sven Gatz, time to backtrack
In his latest decisions on subsidies for the arts, Minister Sven Gatz has blatantly ignored 60% of the recommendations his administration and assessment comities made, threatening the continued existence of artists and small organisations. 79 of the 129 applications for support that were positively assessed have remained unsupported. Non-the-less, the government program boasts: “Flanders cherishes its cultural field as a hallmark of quality, and is renown in the world for its arts and artists.” How does Flanders imagine it can continue showing off, when it is emaciating the soil? A reputation doesn’t appear from nowhere, it needs a source. In the arts, artistic practices are this source. What does this government have in mind for them?
The support for individual artists in Flanders is a matter of shrinking portions of a cake. Of the total Flemish budget, Flanders spends only a slither of 1,6% on culture. That amounts to 450 million euro. To put this in perspective: businesses receive 12 billion euros annually. Of the annual cultural budget, 140 million is currently spent via the ‘Kunstendecreet,’ or ‘arts decree’, the official distributing organ. Dozens of artists rely on this organization for the realisation of their successive projects in architecture, fine arts, music, theatre, dance and audio-visual arts. The amounts involved are very modest. Thrift is second nature to artists. It is self-evident to them that additional resources must always be found.
In the meantime, the demand for project-based support has increased significantly in past years. Besides young talent, more experienced artists and organisations in, for example, the performing arts, are consciously opting for project-based subsidies, not as a stepping-stone towards more structural support, but as an aim in itself. The reason for this is that this form of support serves not only for the creation of new work; it is also a catalyst in the development of new and flexible organisational formats, which offer structure and continuity. Project subsidies have thus become an essential instrument in the field of the arts, advancing self-management and diversity. They are not the crumbs in the cake, but it’s yeast.
Current tendencies and decisions evidently show that this evolution is not being sustained at all. Calculations made by the Kunstenpunt, show that project-oriented resources already nose-dived between 2000 and 2010. On top of that, the previous government’s policy of systematically shaving off from the budget, forced many established art organisations to cut down on their variable costs: typically their budgets for artists and art projects. As a result, these smaller parties and individual artists were bearing the brunt, thus being affected from different angles at once. The situation became untenable. The new Kunstendecreet –voted on in 2013, becoming operational from 2016– justly prioritises “the revaluation of the project subsidies”. The previous minister of culture, Joke Schauvliege, also promised to expand support for artists and projects by 10% of the budget. By the end of her term however, this ambition had evaporated. Now that the option for biannual structural support has been expunged, even more small organisations will have to seek refuge in the same withered resources.
Sven Gatz is well aware of this problem. Following appeals by the platform State of the Arts and the representative organisation for artists NICC to secure and revaluate project subsidies, the minister decreed in the Vision Nota that “a sufficient artistic budget should be secured in case of scarcity” and “attention should be paid to the correct payment of artists”. He did not however determine in advance any particular percentage for project subsidies. Now, following his recent decisions, this percentage is becoming starkly clear. In 2015 2 million went towards artists (1,4%) and 2,8 million towards small organisations (2%). That makes 4,8 million (3,4%) of the total current budget of the ‘Kunstendecreet’. This is an all time low. Another comparison: in 2015, twice the amount of public money that will be spent on all the arts projects together, will be spent on rear-view mirrors in new company cars.
This issue has gone beyond ideological differences; it is a case of unreliable governance. To go from 8 million to 4,8 million can hardly be called “revaluing the project subsidies”. Gatz’ decision goes against the ‘Kunstendecreet’, the Vision Nota and his own statements. Moreover, never before have recommendations been so blatantly ignored. “There is no more money,” the minister argued. If that were so, then why did he dig out a couple of negatively assessed projects? “I want to keep a margin for several foreseen international applications,” he declared. Then why did his administration indicate earlier this year that no mediations for international projects would be awarded?
This emaciating diet runs the risk of stalling the motor that generates new work, rejuvenation, risk and experiment. Without new art projects, flagships are mere empty boxes. What can artists exhibit without projects? This injudicious policy is not merely shortsighted; it also wastes the few resources that are available. A policy that is becoming increasingly estranged from the field can only have disastrous consequences. Our colleagues in other sectors such as youth work, agriculture, education, public transport, sport, health etc., are faced with comparable scenes as a consequence of budget cuts imposed by Europe.
We call upon Sven Gatz to practice in policy what he preaches in words. Firstly we ask the minister to respect the work done by assessment comities and the administration, to stop ignoring their recommendations and to not dig up negatively assessed projects at the expense of others. In line with this, we ask that he belatedly seeks resources to support the artists and projects that were assessed positively. Secondly we expect the minister to respect the spirit of the ‘Kunstendecreet’ and stop the continuous degradation of the project subsidies by both expanding the project budget and by rectifying the relationship to structural subsidies. We also expect the intended percentage of that relationship to be made transparent annually. Stop reducing project subsidies to a traffic light for the influx of new talent. Instead, acknowledge and use it as a vivacious garage for the entire field. A change of mentality is necessary!
State of the Arts, NICC and HOOGTIJd
Artiesten, collectieven, liefhebbers, organisaties, publiek, sympathisanten,… die mee ondertekenen:
ACOD Cultuur, Frans Aerts, Agentschap, Shari Aku Legbedje, Beatrijs Albers, Christophe Albertijn, Mira Albrecht, Oshin Albrecht, Miki Ambrózy, Shila Anaraki, Suske Antigoon, Herman Asselberghs, Sven Augustijnen, Auguste Orts, Rachida Aziz, Helga Baert, Tom Baeten, Heidi Ballet, Sammy Baloji, Nico Baltussen, Marnick Bardyn, Lara Barsacq, Bâtard Festival, Emiliano Battista, Bebuquin, Thomas Bellinck, Ruben Bellinkx, Bertine Benoit, Sofie Benoot, David Bergé, Lieze Bergé, Koen Berghmans, Filip Berte, Cis Bierinckx, Marc Biesmans, Guillaume Bijl, Jan Bijvoet, Daniel Blanga-Gubbay, Kristof Blom, Jan Blommaert, Maria Blondeel, Hans Bocxstael, Eef Boeckx, BOG., Frederik Bogaert, Marie Julia Bollansée, Katrien Bols, bolwerK, Sara Bomans, Tom Bonte, Elke Boon, Karin Borghouts, Bart Borgmans, Bram Borloo, Koen Brams, Karel Breugelmans, Bronks, Tom Bruwier, Ruth Bruyneel, Hans Bryssinck, Peter Buggenhout, Nona Buhrs, Kris Burm, Jan Busselen, Achiel Buyse, Bart Capelle, Caravan Production vzw, Bart Caron, Paul Casaer, Luanda Casella, Wim Catrysse, Joachim Ceulemans, Mil Ceulemans, Saddie Choua, Fia Cielen, David Claerbout, Axel Claes, Johan Clarysse, Julia Clever, Ann Clicteur, Joachim Commeene, Compagnie Lodewijk/Louis, Constant vzw, Contour, Arnaud Coolsaet, Leo Copers, Eric Corijn, Alessandra Coppola, Copus Ca vzw, Anton Cotteleer, Audrey Cottin, Courtisane, Wouter Cox, Cel Crabeels, Frederik Croenen, Annelore Crollet, Kris Cuppens, Lies Cuyvers, Wim Cuyers, Bojana Cvejić, Frans Daels, Kristien Daem, Anne Daems, Caroline Daish, Bert Danckaert, Steven De Belder, Mark De Blieck, Rik De Boe, Christophe De Boeck, Lieven de Boeck, Manon de Boer, Filip De Bodt, Sara De Bosschere, Berlinde De Bruyckere, Goele De Bruyn, Stoffel Debuysere, Lieven De Cauter, Anouk De Clercq, Elkse Decoker, Louis De Cordier, Piet De Coster, Koenraad Dedobbeleer, Peter De Graef, Jelle De Grauwe, Maria Degrève, Voebe De Gruyter, Carl De Keyser, Dirk De Lathauwer, Fabrice Delecluse, Frederika Del Nero, Berlinde Deman, Anne Demeere, Alexandra Dementieva, Hans Demeulenaere, Nikolaas Demoen, Wannes Deneer, Yves De Pauw, Koen De Preter, Kristien De Proost, Goele Derrick, Sonia Dermience, Vincent de Roder, Josine De Roover, Karolien De Schepper, Pascal Desimpelaere, De Singer vzw, Gery De Smet, Janne Desmet, Robbrecht Desmet, Alexis Destoop, Koen De Sutter, Wim De Temmerman, Pieter De Vos, Manu Devriendt, Erki De Vries, Luc De Vrij, Nina De Vroome, Lebuïn D’Haese, Kurst D’Haeseleer, Lieve D’hondt, Roger D’Hondt, Guus Diepenmaat, Marjolijn Dijkman, Youri Dirkx, Honoré d’O, Nico Dockx, Juan Dominguez, Dries Douibi, Helga Duchamps, Laurence Dujardyn, Caroline Dumalin, Jens Dupon, Dieter Durinck, Julia Eckhardt, Mette Edvardsen, Elise Eeraerts, Eitan Efrat, Cecilia Lisa Eliceche, Dirk Elst, Ludo Engels, Enough Room for Space, ESCAUTVILLE vzw, Roos Euwe, fABULEUS, Wouter Feyaerts, Karen Feys, Berlinde Fierens, Kris Fierens, Sirah Foighel Brutmann, Hugo Franssen, Lieve Franssen, Gagarin, Nada Gambier, Seppe Gebruers, Paul Gees, Annie Gentils, Frederic Geurts, Moniek Gheysens, Natalie Gielen, Dries Gijsels, Herman Gilis, Filip Gilissen, Evi Gillard, Tina Gillen, Wolfram Ghesquière, Inge Goddijn, Eric Goeman, Renée Goethijn, Ann Goossens, Ester Goris, Sven Goyvaerts, Johan Grimonprez, Manor Grunewald, Femke Gyselinck, Wannes Gyselinck, Marc Gysels, Betty Haegeman, Tarek Halaby, Karin Hannsen, Hart Boven Hard, Ronny Heiremans, David Helbich, HelKa vzw, Seba Hendrickx, Jos Herck, Laura Herman, Delphine Hesters, Het Banket, Het Kwartier, Wouter Hillaert, Hiros, Hof van Eede, Philippine Hoegen, Tine Holvoet, Wilfried Huet, Dolores Hulan, Sarah Hutse, Jan Huybrechts, Sanne Huysmans, Yamila Idrissi, Interbellum vzw, Aernoudt Jacobs, Amaryllis Jacobs, Henri Jacobs, Aleksandra Janeva Imfeld, Thomas Janssens, Jubilee vzw, Eleni Kamma, Ekaterina Kaplunova, Naomi Kerkhove, Yasmine Kherbache, Kim Kindermans, Liz Kinoshita, Klein Verzet, Maria Kley, Hannelore Knuts, Koekelbergse Alliantie van Knutselaars, Georgia Kokot, Sylvia Konior, Aglaia Konrad, Kosmonaut Production, Helena Kritis, Christel Kumpen, Kunst/Werk, Lars Kwakkenbos, Moo Laforce, Heike Langsdorf, Larf, Jeroen Laureyns, Maaike Lauwaert, Liv Laveyne, Kwinten Lavigne, Lazarus vzw, Stépahnie Leblon, Bert Lesaffer, Dieter Lesage, Günther Lesage, Jonas Lescrauwaet, Maike Leyn, Els Leysen, Fien Leysen, Frie Leysen, Luc Leysen, Saskia Liénard, Aurelie Lierman, Pepijn Lievens, Ulrike Lindmayr, LLS 387, Marie Logie, Lokaal 01, loods12 vzw, Brechtje Louwaard, Ilse Louwet, Melissa Mabesoone, Maelstrom vzw, Annemie Maes, Elisabeth Maesen, Ico Maly, Sara Manente, Manyone, Freek Mariën, Ilse Mariën, Ruth Mariën, Hans Martens, Renzo Martens, Anneleen Masschelein, Kobe Matthys, Kate McIntosh, Lena Meckler, Wim Meert, Vincent Meessen, Christophe Meierhans, Ellen Meiersonne, Franc Merkx, Henri Merkx, Ruud Merkx, An Mertens, Peter Mertens, Pierre Mertens, Lilia Mestre, MET-X vzw, Bie Michels, Hana Miletic, Luc Mishalle, Peter Morrens, Pieter-Paul Mortier, Thierry Mortier, Jef Mouton, Volkmar Muhleis, Nat Gras, Lien Nauwelaerts, Sophie Nys, oKo, Willem Oorebeek, Jan Op de Beeck, Els Opsomer, Wim Oris, Louise Osieka, Jurgen Ots, Ria Pacquée, Cristian Panaite, Paul Pannier, Pages, Sjoerd Paridaen, P.A.R.T.S., Lizzy Pauwels, Tom Pauwels, Eva Peeters, Goedele Peeters, Diederik Peters, Stefan Peters, Lucia Penninckx, Marijke Persoone, Julie Pfleiderer, Luc Pien, Marijke Pinoy, Tina Piotten, Platform0090, Gilles Polet, Norbert Poulain, Nicolas Provost, PTTL, Dirk Pültau, Q-O2, Q’onda? Vzw, Rolf Quaghebeur, Albert Quesada, Katrien Quirijnen, Herlinde Raeman, Kasper-Jan Raeman, Barbara Raes, Iris Raspoet, Daan Rau, Leo Reijnders, Katrien Reist, Jasper Rigole, Anna Rispoli, Kristin Rogghe, Guy Rombouts, Sarah Rombouts, Luc Emiel Roman, Caroline Rottier, Pierre Rubio, Ruimte Morguen, Jonas Rutgeerts, Samuel Saelmakers, Mira Sanders, Gaël Santisteva, Sarah & Charles, Marc Schepers, Stijn Schiffeleers, Elsemieke Scholte, Jaak Schotsmans, Bert Karel Schreurs, Lieve Schreurs, Paul Schrijvers, Helder Seabra, Dirk Segers, Bernard Sercu, Dirk Serries, Elke Shari Van Den Broeck, Ula Sickle, Els Silvrants-Barclay, Marcos Simões, Kato Six, Kris Smet, Laurens Smet, Katharina Smets, Alma Söderberg, Soundimageculture, Rosa Spaliviero, SPIN, Frank Stappaerts, Jan Steen, Hilde Steenssens, Sam Sterckx, Sam Steverlynck, Fiorelle Stinders, Seraphine Stragier, Elly Strik, Tom Struyf, Stuk, Subbacultcha, Linda Suy, Mark Swysen, Koen Tachelet, Laura Tack, Nele Tas, Anastasia Tchernokondratenko, Mieke Teirlinck, Willy Thomas, Koen Theys, Eric Thielemans, Ciska Thomas, Annouk Thys, Chris Thys, Eric Thys, Harald Thys, Filip Tielens, Sven ‘t Jolle, ‘t Uilekot vzw, Ana Torfs, Karlien Torfs, tout petit, Tristero, Jutta Troch, Troika vzw, Einat Tuchman, Scarlet Tummers, Vera Tussing, Luc Tuymans, Dirk Tuypens, Roeland Tweelinckx, Tine Van Aerschot, Sara Vanagt, Guy Van Belle, Thé van Bergen, Robin Vanbesien, Pieter van Bogaert, Petra van Brabandt, Stefaan van Brabandt, Elke Van Campenhout, Philippe Van Damme, Michael Van den Abeele, Peter Vandenbempt, Hanne Van Den Biesen, Luc Van den Bosch, Vincent Van den Bossche, Kristien Van den Brande, Clara van den Broek, Jorre Vandenbussche, Ans Van den Eede, Lawrence Van Den Eede, Louise Van den Eede, Bart Van den Eynde, Maarten Vanden Eynde, Luc Vandenhoeck, Jef Van Den Langenbergh, Bart Vandeput, Robrecht Vanderbeeken, Louisa Vanderhaegen, Myrthe Van Der Mark, Joannes Vandermeulen, Jeroen Van der Ven, Marthe Van Dessel, An Van Dienderen, Goele Van Dijck, Kurt Van Dijck, Filip Van Dingenen, Stijn Van Dorpe, Geert Vandyck, Caroline Van Eccelpoel, Bernard Van Eeghem, Brecht Van Elslande, Freija Van Esbroeck, Jef Van Gestel, Kristof Van Gestel, Leni Van Goidsenhoven, Servi van Grinsven, Dimitri Vangrunderbeek, Klaas Vanhee, Sarah Vanhee, Niels Van Heertum, Kristof Van Heeschvelde, Wanne Van Hemelrijck, An Van Hertum, Karlien Vanhoonacker, Annelies van Hullenbusch, Myriam Van Imschoot, Herman Van Ingelgem, Laurent Van Lancker, Erlend Van Landeghem, Sofie Lattré, Pascal Lervant, Marilou van Lierop, Barbara van Lindt, Igor van Loo, Sofie Van Loo, Gerd Van Looy, Koen Van Meel, Hilde Van Mieghem, Bart Vanmuysen, Jan J. van Nunen, Peter Van Oostende, Wim Van Parijs, Els Vanriel, Theo Van Rompay, Bert Van Rossem, Marc Vanrunxt, Luk Van Soom, Antje van Wichelen, Sara van Worden, Philippe Van Wolputte, Wendy Van Wynsberghe, Danielle van Zuijlen, Richard Venlet, Esther Venrooy, Anna Vercammen, Merel Vercoutere, Benjamin Verdonck, Kris Verdonck, Vereniging Vlaamse Cultuur- en gemeenschapscentra vzw, Frederik Vergaert, Leo Verlinde, Karolien Verlinden, Hendrik Vermeersch, Katleen Vermeir, Katrien Vermeire, Hendrik Vermeulen, Willem Vermoere, Paul Verrept, Karen Verschooren, Chris Verslype, Tristan Versteven, Griet Verstraelen, Mark Verstraete, Rogé Verstraete, Gosie Vervloessem, Adriaan Verwee, Dominique Viaene, Tom Viaene, Wim Viane, Vincent Company, Judith Vindevogel, Kris Vleeschouwer, Heidi Voet, Leen Voet, Koen Vos, Ingrid Vranken, Wim Waelput, WALPURGIS, David Weber-Krebs, Ann Weckx, Karl van Welden, Dianne Weller, Anne Wenzel, Werktank, Kathleen Weyts, Dominique Willaert, Christel Wille, Pieter Willems, Stefaan Willems, Hilde Wils, WIThWIT, Jozef Wouters, WPZimmer, w wh at*, Sabien Wyckaert, Etienne Wynants, Adva Zakai, Alize Zandwijk, Andros Zins-Browne, Walter Zinzen, Zsenne vzw…